ދުނިޔެއަށް ހޭލައިގަތީ ބައިބޯ މާޙައުލެއްގައެވެ. މަންމައާއި ބައްޕަގެ ލޯތްބާއި އަޅާލުމާއެކުގައެވެ. އެއްބަނޑު އެއްބަފާ ދައްތައާއި، ބޭބެ އަދި ކޮއްކޮމެންގެ ލޯބިވެސް ލިބިގެންނެވެ.
މާލެއަށް އުފަން ޢާއިލާއަކަށް ނިސްބަތް ނުވާތީ މާލޭ ފަސްގަނޑުގައި އަމިއްލަ ގެދޮރުނެތެވެ. އެކަމަކު އުޅެބޮޑުވީ ތަނުގެ އަހުލުވެރިންނަށް ވުރެ އަމިއްލަ ވަންތަކަން ތަންފުކެއްވެސް ކުޑަ ނުވާ ފަދަ އަމިއްލަ ވަންތަ މާޙައުލެއްގައެވެ. ބުނެދޭން ނޭނގޭ ގުޅުމަކުން ގުޅިފައިވާ ޢާއިލާއެއްގެ ތެރޭގައެވެ. ލޭގެ ގުޅުމެއް ނެތެއް ކަމަކު އެފަދަ ގުޅުމަކަށްވުރެ ގުޅުން ކުޑައެއް ނޫނެވެ. އެހެނަސް އަހަރެންނަކީ އެކަނިވެރިކަމަށް ލޯބިކުރާ މީހެކެވެ. އެއީ އެކުގައި ދިރިއުޅޭ އެހެން މީހުންނާއި އަހަރެންގެ މިޒާޖު ތަފާތު ކުރުވާ ކަމެކެވެ. ހަލަބޮލި މާޙައުލެއްގެ ތެރެއިން ބޭނުންވާ ވަރަށް ނަފްސަށް ސަމާލުކަން ނުލިބުމަކީވެސް އެފަދަ އިހުސާސްތަކެއް ކުރުވި ސަބަބަކަށް ވެދާނެއެވެ.
ދިރިއުޅުމުގެ ފަތްފުށްތަކުން ހޯދާބަލާއިރު އޭރުވެސް އަދި މިހާރުވެސް އަހަރެންގެ މި މިޒާޖަކަށް ކުޑަވެސް ބަދަލެއް ނާދެއެވެ. ބަދަލު އައިސްފައިވަނީ ދިރިއުޅޭ މާޙައުލާއި ވައްޓަފާޅިއާއި ޙާލަތަށެވެ. އެއިރެކޭ އެއްފަދައިން މިހާރުވެސް އަމިއްލަ ނަފްސާއެކު ގިނަ ވަޤުތު ހޭދަކުރުމަށް ލޯބިކުރަމެވެ. އަދި މިއީ އަހަރެން އެކަނި ގެންގުޅޭ އާދައެއް ނޫންކަން ނުވަތަ މިފަދަ މިޒާޖުގެ ވެރިއަކީ ހަމައެކަނި އަހަރެން ނޫންކަންވެސް ޤަބޫލު ކުރަމެވެ. ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި އެތައް ބަޔަކު މި އާދަ ގެންގުޅުމަށް ލޯބި ކުރެއެވެ. ތަފާތު ވާނީ ޙާލަތާއި ވައްޓަފާޅިއެވެ. އެހެނަސް އަހަރެން ފަދަ ކޮންމެ މީހަކީވެސް އަމިއްލަ ނަފްސާއިއެކު ވަޤުތު ހޭދަކުރުމަށް ޓަކައި ވަކި ތަނެއް ޚާއްޞަ ކޮށްފައި ހުންނާނެ މީހެކެވެ. އެގޮތުން އަހަރެންގެ ކުޑައިރާއި ޒުވާން ދުވަސްވަރު އެ މާޙައުލެއްގައި އެންމެ ހިތްހަމަޖެހޭ ވަޤުތުތައް ހޭދަކުރި މައިދާން މިހާރު ނެތިގެން ހިނގައްޖެޔޭ ބުންޏަސް ދޮގަކަށް ނުވާނެއެވެ. އަހަރެމެން އުމުފުރާގެ މީހުންނަށް މާލޭގެ ވަރުނުލާ ރާޅުގަނޑޭ ބުނުމުން އެއީ ކޮންތަނެއްކަން ނޭންގޭނެ އެކަކުވެސް ނުހުންނާނެއެވެ. އެއީ އަހަރެންގެ ކުޑައިރާއި ޒުވާން ދުވަސްވަރުގެ ”ކޮމްފޯރޓް ޒޯން“ އެވެ. މިހާރުގެ އެންމެ ޢާންމުގޮތަށް ބުނާނަމަ ސިނަމާލެ ބްރިޖް ސަރަހައްދެވެ.
ވަރުނުލާ ރާޅުގަނޑު ސަރަހައްދަކީ އަހަރެންގެ ކުޑައިރުގެ އެތައް ހަނދާންތަކެއް އެތަނަކާއި ގުޅިފައިވާ ތަނެކެވެ. ޢާއިލާއާއިއެކު ހޭދަކުރި މަޖާ ދުވަސްތަކެވެ. ރައްޓެހިންނާ އެކު ކޮށްފައިވާ ހަނދާނުން ނުފިލާނެ އެތައް ކަމެކެވެ. އެހެނަސް މިހުރިހާ ކަމަކަށްވުރެ ބޮޑަށް ވަރުނުލާ ރާޅުގަނޑުގެ ތޮށިގަނޑު މަތީގައި އެކަނިމާއެކަނި ހޭދަކުރި ހިތްހަމަ ޖެހޭ ވަޤުތުތަކަކީ މުޅި އުމުރަށްވެސް ހަނދާނުގައި ހަރުލާފައި ހުންނާނެ ވަޤުތު ތަކެކެވެ.
އެއީ މީގެ ތިރީސްފަސް އަހަރު ކުރިއެވެ. އެޒަމާނަކީ މިހާރު ފަދައިން މާލޭގެ އެއްވެސް ސަރަހައްދަކުން އެހާ ހަލަބޮލިކަން ފެނުނު ޒަމާނެއް ނޫނެވެ. އަދި ވައްކަމާއި ފޭރުމާއި އެކި ގޮތްގޮތުން މީހުންނަށް ގޯނާކޮށް އުޅުނު ޒަމާނެއްވެސް ނޫނެވެ. ރާއްޖެތެރޭގެ ރަށެކޭ އެއްފަދައިން ކުޑަކުދިން މަގުމަތީގައި ކުޅެން އުޅުމާއި ރައްޓެހި ކުދިންނާއިއެކު އެފަދަ މައިދާންތަކަށް ގޮސް އުޅުމަކީ ވަރަށް ޢާންމު ކަމެކެވެ. އެއްވެސް ބިރަކާއި ނުލައެވެ. ހަމަ އެހެންމެ ވަރުނުލާ ރާޅުގަނޑު ސަރަހައްދުވެސް ފަތިހުގެ ވަޤުތާއި ހަވީރުގެ ވަޤުތު ތަކުގައި ކިތަންމެ ހަލަބޮލިވި ކަމުގައި ވީނަމަވެސް، އެސަރަހައްދަށް ހަމަހިމޭންކަން ވެރިވާ ވަޤުތު ތަކެއްވެސް އާދެއެވެ. ޢާންމުކޮށް މެންދުރުގެ ވަޤުތުގައާއި އިރު އޮއްސުމަށްފަހު އެސަރަހައްދުން މީހަކު ފެނުމަކީ ވަރަށް ނާދިރު ކަމެކެވެ. އޭރުގެ ރޭޑިޔޯ މޯލްޑިވްސް، ނުވަތަ މިހާރުގެ ގޮތަށް ބުނާނަމަ ސެނެހިޔާ ހޮސްޕިޓަލް އަދި ހައިކޯޓުގެ ސަރަހައްދުގައި ޑިއުޓީއަށް ހުންނަ ސިފައިންގެ މީހާ ފިޔަވައެވެ. އަހަރެން އާދަކޮށް އެސަރަހައްދަށް ގޮސް އުޅުނީ މެންދުރުގެ ހަމަހިމޭން ވަޤުތުގައެވެ. އެންމެ އަވިގަދަ ދުވަސްތަކުގައިވެސް މުޅި މާޙައުލަށް ބުނެދޭން ނޭނގޭފަދަ ހިތްގައިމު ފިނިކަމެއް ފެތުރިފައި ހުރެއެވެ.
އެސަރަހައްދުގައި ލައިފައިވާ އެއްގަމު ތޮށިގަނޑުގެ ފުޅާމިން އެނދެއްގެ ފުޅާމިނާއި ދާދި އެއްވަރެވެ. އެތޮށިގަނޑު މަތީގައި އިށީނދެލައިގެން، އަމިއްލަ ޚިޔާލު ތަކުގެ ތެރެއަށް ގެއްލިފައި އިނދެވެނީ ކިހާ އިރެއް ވަންދެންކަންވެސް އިހުސާސް ކުރެވެނީ ޢަޞުރު ބަންގީގެ އަޑު އިވުމުންނެވެ. ކަނޑާއި ފަޅާއި ދެމެދުން އުފުލާލާ ބޮޑެތި ބިޔަ ރާޅުތައް އައިސް ތޮށިގަނޑާ ހަމައިން ބިންދާލުމާއެކު އޭގެ ހުދު ފޮނުގަނޑު އަނބުރާ މޫދަށް ދެމިގަންނަ ކޮންމެ ފަހަރަކު އަހަރެންގެ ހުރިހާ އުދާސްތަކަކާއި ނުތަނަވަސްކަން ފިލުވައިދޭ ފަދަ އިހުސާސެއް ކުރެވެއެވެ. ގާތްގަނޑަކަށް ކޮންމެ ދުވަހަކު ކަހަލަ ގޮތަކަށް އެ ޤުދުރަތީ މަންޒަރާއި އަޑުގެ މަސްތުގައި ޖެހިފައި އިންނަމެވެ. އަދި ބަންގި ގޮވުމުން ގެއަށް ދިޔުމަށް މިސްރާބު ޖަހަމެވެ. ގެއަށް އައިސް ވަނުމާއެކު އަހަރެން ނުފެނި ގިނައިރުވެގެން މަންމަ ކަންބޮޑުވެފައި ހުންނަ މަންޒަރު ފެންނަނީ މަދެއްކޮށެއް ނޫނެވެ. ގިނަ ދުވަސް ދުވަހު މަންމަގެ ނުރުހުމުގެ ބަސްތަކުގެ ޝިކާރައަކަށް ވެސް ވާން ޖެހެއެވެ. ހަމަ އެވަޤުތުމެ އަނބުރާ އެތަނަށް ދާން ހިތް އެދެއެވެ. އެހެނަސް މަންމަ އެދައްކާ ހިތްހަމަ ނުޖެހުމަކީ، މަންމަގެ ހިތުގައި އަހަރެންނަށް ޓަކައި އޮންނަ ފިކުރުކަންވެސް ޤަބޫލުކުރެވެއެވެ.
ދުވަސްވަރަކީ ސްކޫލްގެ ޗުއްޓީ ދުވަސްވަރެކެވެ. މެންދުރު ނަމާދުކޮށްލައިގެން އައިސް ބަލާލިއިރު، ހުރިހާ ކުދިންގެ ސަކަރާތުގެ އަޑުން މުޅި ގޭތެރެވަނީ ގުގުމާލާފައެވެ. އެސަކަރާތާއި މަޖަލުގައި ބައިވެރި ވެލުމުގެ ނިޔަތުގައި އަހަރެންވެސް ހުރިހާ ކުދިންގެ ތެރޭގައި ޝާމިލުވެލީމެވެ. އެހެނަސް އަހަރެންގެ ހިތުތެރޭގައި ބުނެދޭން ނޭންގޭ ފަދަ ނުތަނަވަސް ކަމެއް ވެރިވެފައި ހުއްޓެވެ. އެއްވެސް އިޚްތިޔާރަކާ ނުލައެވެ. އެހެން ވާންޖެހުނު ސަބަބެއް އަހަރެންނަކަށް ނުވިސްނުނެވެ. މި ނުތަނަވަސް ކަމުގެ ތެރޭގައި މެދުކެނޑުމެއް ނެތި ރާޅުޖަހާ އަޑާއި، ކޮންމެވެސް މީހަކު އަހަރެންނަށް ގޮވާލާ އަޑު ކަންފަތަށް އުނދަގޫ ކުރަމުން ގެންދިޔައެވެ. ހިތަށްވެސް އުނދަގޫވާ މިންވަރަށެވެ. ގޭތެރޭގައި ޖަހަމުންދިޔަ ސަކަރާތުގެ އަޑުވެސް ފަނޑުވާ މިންވަރަށެވެ. މަޑުމަޑުން ހުރިހާ އެންމެންނާ ދުރަށް އެއްފަރާތަކަށް ޖެހެން ފެށީމެވެ. ދެވޭ ނުދެވޭ ތަނެއް ނޭނގިހުރެ އެނބުރިލި ވަޤުތު އަތުގައި އެއްޗެއް ޖެހުނުހެން ހީވިއެވެ. ކުއްލިޔަކަށް އިވުނީ ބިއްލޫރި ކަހަލަ އެއްޗެއް ބިންމައްޗަށް ވެއްޓި ތަޅައިގެން ދިޔަ އަޑެވެ. ސިއްސައިގެން ގޮސް ބިންމައްޗަށް ބަލާލެވުނެވެ. ކައިރީގައި ހުރި މޭޒުމަތީގައި ބަހައްޓަފައިހުރި ފެންތައްޓެއްގައި އަތް ޖެހި ތަށި ވެއްޓި ތަޅައިގެން ދިޔައީއެވެ. މުޅި ގޭތެރެއިން އެއްފަހަރާ އަޑު ކެނޑިގެން ދިޔައެވެ. އެވަޤުތު ގޭތެރޭގައި ތިބި ހުރިހާ އެންމެންގެ ޝިކާރައަކަށް އަހަރެން ވެގެން ދިޔަ ކަހަލައެވެ. މަންމަވެސް އެއްޗެހި ގޮވަން ފެށީއެވެ. ދައްތަމެންވެސް މަންމައާއި އެއްސަފަށް އަރައިފިއެވެ. އަހަރެންގެ ކަންފަތަށް އެއްފަހަރާ އެތައް ބައެއްގެ އަޑުތައް އިވެން ފެށިއެވެ. ފަރުވާކުޑަވާ ކަމުގެ ވާހަކައެވެ. ކަންކަމުގައި އަމިއްލަ ހޭވެރިކަން ނުހުންނަ ކަމަށް ބުނާ އަޑެވެ. ގޭގައި ހުންނަ ގިނަ ތަކެތި އަހަރެންގެ ސަބަބުން ހަލާކުވާ ކަމުގެ ޒިންމާ އެޅުވުމުގެ އަޑެވެ. މިހުރިހާ އަޑުތަކެއްގެ ތެރެއިން އަނެއްކާވެސް ފާއްދާލައިގެން އެއަންނަން ފެށީ ކުރިން އިވެމުން ދިޔަ ރާޅުގެ އަޑެވެ. އަހަރެންގެ ނަމުން ގޮވާ އަޑުވެސް ހަމަ އެއާ އެކުއެކީގައި އިވެން ފަށައިފިއެވެ. ދެކަންފަތުގައި ބާރަށް އަތްއަޅާ ފިއްތާލުމާއެކު ބޭރަށް ނިކުތުމަށް ދުއްވައިގަނެވިއްޖެއެވެ.
އަހަރެންމެންގެ ގެ ހުންނަ ސަރަހައްދާއި ވަރުނުލާ ރާޅުގަނޑު މާކަ ދުރެއް ނޫނެވެ. ގެއިން ނިކުމެގެން ބާރަށް ދުވެފައި ވަކި ހިސާބަކަށް ދެވުމުން ހުއްޓުނީމެވެ. އިވެމުން ދިޔަ ހުރިހާ އަޑުތަކެއް ކުއްލިއަކަށް ކެނޑުނުހެން ހީވެގެން މަޑުމަޑުން ދެކަންފަތުން އަތް ނަގާލައިފީމެވެ. ވަށައިގެން ބަލާލިއިރު ހުރެވުނީ އަހަރެންގެ ކޮމްފޯރޓް ޒޯންގައެވެ. ހަމަޖެހުމުގެ ފުން ނޭވާއެއް ލުމާއެކު މަޑުމަޑުން ތޮށިގަނޑު މައްޗަށް އަރާ އިށީންދެލައިފީމެވެ. ދެފައި ކުރުކޮށްލާ ދެކަކޫ ގަޔާ ކައިރި ކޮށްލުމާއިއެކު ދެއަތުން ބާރަށް ދެކަކުލުގައި ހިފަހައްޓާ ގަޔާއި ކައިރިކޮށްލީމެވެ. އިޚްތިޔާރަކާ ނުލާ އަމިއްލަ ނަފްސާ ވާހަކަ ދެއްކެން ފެށުނެވެ. އޭރު އަހަރެންގެ އުމުރަކީ އެންމެ ތޭރަ އަހަރު ކަމުގައި ވީނަމަވެސް އަހަރެންގެވެސް އިހުސާސްތަކެއް ހުންނާނެތާއެވެ. އަޅާލުމާއި ލޯބީގެ އިތުރުން ބޭނުންވެދާނެ ކަންތައްތަކެއްވެސް ހުރެދާނެތާއެވެ. އެހެން މީހުންގެ ކުރިމަތީގައި އަމިއްލަ ޝުޢޫރުތައް ފާޅުކުރަން ނޭންގުމަކީ މައްސަލައަކަށްވެސް ވެދާނެތާއެވެ. އަމިއްލަ ނަފްސަށް އެކަނިވެރިކަން އިހުސާސް ކުރެވޭ ސަބަބަކީ އެއީ ކަމަށްވެސް ވެދާނެއެވެ. މިފަދަ ފިކުރު ތަކެއްގެ ތެރެއަށް ގެއްލިފައި އިންދާ ކުއްލިޔަކަށް ކައިރިން ހިޔަޏެއް ވީހެން ހީވެގެން އިސް އުފުލާ ބަލާލެވުނެވެ. ސިއްސައިގެން ދާކަހަލަ ގޮތެއްވެސް ވިއެވެ.
(ނުނިމޭ)
