އިންޑިއަން އޯޝަން ރިމް އެސޯސިއޭޝަން (އައިއޯރާ) ގެ މިނިސްޓަރުންގެ ކައުންސިލްގެ 24 ވަނަ ބައްދަލުވުމުގައި، ޚާރިޖީ ވަޒީރު ޑރ. ޢަބްދުﷲ ޚަލީލް ވަނީ އިންޑިއާ ކަނޑުގެ ސަރަޙައްދަށް ނުރައްކާވެފައިވާ ކަންކަމާ ކުރިމަތިލުމަށް ސަރަޙައްދީ ގޮތުން ގުޅިގެން މަސައްކަތްކުރުމަށް ގޮވާލައްވާފައެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ކަނޑުގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަމަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ނުރައްކާތަކާއި، މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާއި، ޤާނޫނާ ޚިލާފަށް، ރިޕޯޓު ނުކޮށް ގަވާއިދާ ޚިލާފަށް މަސްވެރިކަން ކުރުން ހިމެނެއެވެ.
”އަންނަން އޮތް ޖީލުތަކަށް ދެމެހެއްޓެނިވި އިންޑިއަން އޯޝަނެއް“ މި ޝިޢާރުގެ ދަށުން ސްރީލަންކާއިން ބޭއްވި މި ބައްދަލުވުމުގައި އައިއޯރާގެ 23 މެމްބަރު ޤައުމުތަކާއި 12 ޑައިލޮގް ޕާޓްނަރުންގެ ވަޒީރުންނާއި އިސް އޮފިޝަލުން ވަނީ ސަރަޙައްދީ ގުޅުން ބަދަހިކުރުމަށް ބައިވެރިވެ ވަޑައިގެންފައެވެ.
ޑރ. ޚަލީލްގެ ވާހަކަފުޅުގައި ވަނީ، ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑު އުފުލުމާއި ތިމާވެށީގެ މައްސަލަތަކުގެ ސަބަބުން ދިވެހިރާއްޖެ ފަދަ ކުދި ޖަޒީރާ ޤައުމުތަކަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ނުރައްކަލާ ކުރިމަތިލުމަށް ގުޅިގެން މަސައްކަތްކުރުމުގެ މުހިންމުކަން ފާހަގަކުރައްވާފައެވެ.
”އަޅުގަނޑުމެންނަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ގޮންޖެހުންތަކަކީ، ކަނޑުގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަމަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ނުރައްކާތަކެއް ކަމުގައި ވިޔަސް ނުވަތަ ގަވާއިދާ ޚިލާފަށް މަސްވެރިކަން ކުރުން ކަމުގައިވިއަސް މިކަންކަމާ ކުރިމަތިލުމަށް އެންމެން ގުޅިގެން މަސައްކަތްކުރަން ޖެހެއެވެ.“ މިނިސްޓަރ ޚަލީލު ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި އައިއޯރާގެ ޤައުމުތަކުގެ ދެމެހެއްޓެނިވި ތަރައްޤީއާއި ސަރަޙައްދީ ހަމަޖެހުން ކުރިއެރުވުމުގެ މާރެސް ހަގީގަތަކަށް ހެދުމަށް، ދިވެހިރާއްޖެއިން ދޭ އެއްބާރުލުން ވެސް ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.
އދގެ އަންކްޓެޑްގެ މަޢުލޫމާތު ދައްކާ ގޮތުގައި، ދުނިޔޭގެ ވިޔަފާރީގެ މައި މަގުކަމަށްވާ އިންޑިއާ ކަނޑަކީ ދުނިޔޭގެ ކޮންޓެއިނަރު އުފުލާ ދަތުރުފަތުރުގެ ގާތްގަނޑަކަށް 50 އިންސައްތަ ގެންދެވޭ މަގެވެ. އަދި ތެލުގެ ޝިޕްމަންޓްތަކުގެ 70 އިންސައްތަ އިންޑިއާ ކަނޑުތެރޭން ލައިގެން ދަތުރުކުރެއެވެ. ނަމަވެސް، މި ސަރަޙައްދަށް ވަނީ ގަވާއިދާ ޚިލާފަށް މަސްވެރިކަން ކުރުމާއި، ކަނޑުފޭރުމާއި، މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން އިތުރުވަމުންދާ ނުރައްކާތަކާ ކުރިމަތިލާންޖެހިފައެވެ.
ގަވާއިދާ ޚިލާފަށް އިންޑިއާ ކަނޑުން މަސްވެރިކަން ކުރުމުގެ ސަބަބުން އެކަނިވެސް މި ސަރަޙައްދަށް އަހަރަކު 3 ބިލިއަން ޑޮލަރުގެ ގެއްލުން ވާކަމަށް ލަފާކުރެވެއެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ކަނޑުގެ ދިރުންތަކަށް ނޭދެވޭ އަސަރުކޮށް، އިޤްތިޞާދަށް ބުރޫއަރައެވެ.
1997 ގައި އުފެދުނު އައިއޯރާއަކީ އިންޑިއާ ކަނޑަށް އޮންނަ ޤައުމުތަކުގެ މެދުގައި އެއްބާރުލުން އިތުރުކުރުމުގެ މަގްސަދުގައި އެކުލަވާފައިވާ ޖަމުއިއްޔާއެކެވެ. އައިއޯރާގެ މެމްބަރުންގެ ތެރޭގައި، އޮސްޓްރޭލިއާ، އިންޑިއާ، ދެކުނު އެފްރިކާ އަދި އިންޑޮނޭޝިއާ ފަދަ ޤައުމުތައް ހިމެނެއެވެ. އެ ޖަމާޢަތުގެ 22 ވަނަ މެމްބަރުގެ ހައިސިއްޔަތުން، 2019 ގައި ދިވެހިރާއްޖެ ވަނީ ބައިވެރިވެފައެވެ.
މިއަދުގެ ބައްދަލުވުމުގެ ކުރިން މެއި 19-20 ގައި ބާއްވާފައިވާ އިސް އޮފިޝަލުންގެ ކޮމިޓީގެ މަޝްވަރާތަކުގައި މިއަދުގެ އެއްބަސްވުންތަކަށް މަގުފަހިކުރުމަށް ތައްޔާރީތައް ކުރެވިފައި ވެއެވެ.
މި ދައުރުގެ އައިއޯރާގެ ރިއާސަތު ބަލަހައްޓަނީ ސްރީލަންކާއިންނެވެ.
